Test of Everyday Attention for Children (TEA-Ch)
De TEA-Ch is een test waarmee aandachtsproblemen bij kinderen tussen de 6 en 16 jaar in kaart gebracht kunnen worden. De TEA-Ch wordt afgenomen door klinische, ontwikkelings- en kinderpsychologen, orthopedagogen, ergotherapeuten, remedial teachers, interne begeleiders op scholen en schoolpsychologen die zijn getraind in de afname en interpretatie van psychologische testen.
De TEA-Ch heeft als doel aandachtsproblemen bij kinderen van 6 tot 16 jaar in kaart te brengen. De subtests van de TEA-Ch brengen in kaart hoe goed kinderen hun aandacht kunnen controleren om een voor hen nuttig doel te bereiken.
De test moet worden afgenomen in een één-op-één-situatie in een rustige kamer. Per subtest worden instructies gegeven. Als een kind de oefeningen niet begrijpt kunnen extra instructies gegeven worden. Afname en interpretatie wordt gedaan door (ortho)pedagoog, psycholoog, diagnostisch geschoold. Volledig onderzoek met alle subtests neemt ongeveer een uur in beslag. Afhankelijk van het kind kan het onderzoek langer duren. Door alleen de vier eerste subtests af te nemen kan een korte screening worden gedaan. Deze geeft een globaal beeld van alle aandachtsfactoren en van de prestaties bij dubbeltaken.
Onderdelen / subschalen
De TEA-Ch test bestaat uit 9 subtests. De subtests bestaan uit aparte testen die drie aandachtsgebieden meten (selectieve aandacht, volgehouden aandacht en aandachtscontrole/switching).
- Ruimteschepen (selectieve aandacht): paren van dezelfde ruimteschepen vinden op een blad met afleidende stimuli.
- Tel mee (volgehouden aandacht): geluidjes tellen.
- Trollen tellen (aandachtscontrole/switching): trollen tellen, met veranderende telrichting (optellen en aftrekken).
- Ruimteschepen dubbeltaak (volgehouden aandacht, aandachtscontrole/switching): combinatie van Ruimteschepen en Tel Mee.
- Speurtocht (selectieve aandacht): zoveel mogelijk typen symbolen vinden.
- Tel mee dubbeltaak (volgehouden aandacht): combinatie van Tel Mee en een luistertaak (dier onthouden uit nieuwsbericht).
- Loop, sta stil (volgehouden aandacht, respons inhibitie): stap zetten op een pad bij het horen van een toon.
- Omgekeerde wereld (aandachtscontrole/switching): pad met cijfers volgen en één' zeggen als hij 2 ziet en twee' zeggen als hij 1 ziet.
- Geheime code (volgehouden aandacht): luisteren naar gesproken cijfer.
Er bestaan twee parallelvormen van de TEA-Ch waardoor men een kind eventueel kan hertesten. Een korte screening aan de hand van (de eerste) vier subtests is ook mogelijk.
Theoretisch kader
De auteurs verwijzen naar onderzoek dat uitwijst dat er verschillende soorten aandacht zijn die gestuurd worden vanuit verschillende hersengebieden, oftewel gescheiden aandachtssystemen. Een kind dat problemen heeft met één vorm van aandacht, hoeft dus geen problemen te hebben met een andere vorm van aandacht. Posner & Peterson (1990) vonden sterke aanwijzingen voor minstens drie aandachtssystemen in de hersenen: een systeem voor selectieve aandacht (weerstand bieden aan afleiding, informatie sorteren en elementen onderscheiden die belangrijk zijn voor bepaalde taken), een systeem voor volgehouden aandacht (aandacht houden bij een niet prikkelende taak) en een systeem voor aandachtscontrole/switching (vermogen om aandacht makkelijk te verdelen tussen twee onderwerpen). Andere onderzoekers ontwikkelden soortgelijke modellen voor aandachtsfuncties (o.a. Mirsky et al., 1991; Cohen & Kaplan, 1993; Stuss et al., 1995). De indeling in drie aandachtssystemen wordt ondersteund door de patronen die zijn waargenomen bij zowel normale kinderen als bij kinderen met aandachtsstoornissen.
Bron: site van het Nederlands jeugdinstituut (NJI), zie hier
Literatuur
Manly, T., Robertson, I.H., Anderson, V. & Nimmo-Smith, I. (1999). TEA-Ch. Test of Everyday Attention for Children. Amsterdam: Pearson (ned vertaling uit 2004).
Posner, M.I. & Peterson, S.E. (1990). The attention system of the human brain. Annual Review of Neuroscience, 13, 25-42.
Schittekatte, M., Groenvynck, H., Fontaine, J.R.J. & Dekker, P.H. (2007). Aanvullend psychometrisch onderzoek met de Test of Everyday Attention for Children (TEA-CH): In Nederland en Vlaanderen aangepaste normen en nieuwe validiteits- en betrouwbaarheidsgegevens. Amsterdam: Harcourt.
Velde K. van der, Andries, C. & Schittekatte, M. (2007). De TEA-Ch: Een meerwaarde voor de klinische praktijk? Klinische bevindingen bij kinderen met ADHD. Signaal, 58, 5-23.